27 Temmuz 2015 Pazartesi

Anadolu'nun Antik Görücüleri: Aristander

Simin Uysal

Rüyalarım kadar dünyanın da bana pek çok yolla verdiği mesajları alabilmek için gözümü açık tutmaya dikkat ediyorum. İtiraf etmem gerekirse, bu benim için hem eğlenceli hem de fiziksel gerçekliğin bana armağan ettiği yol işaretlerinin yaşamda yolumu aydınlattığını görüyorum.

Bu konuda araştırma yapmayı da seviyorum. Rüyaların ve dünyanın dilini anlamak antik yaşamın da bir parçasıydı. Bu konuyla ilgili olarak Aigai kentinin kahini Polles  hakkında bir yazı yazmıştım. Okumak isteyenler için linki burada: http://samanizmveruyalar.blogspot.com.tr/2013/11/kecinin-armagan-isaretleri-okumann-ege.htm

Gordion'a yarım saat mesafede yaşıyorum. Gordion dendiğinde de aklıma diğer pek çok şeyin yanında Büyük İskender geliyor. Malum, meşhur Gordion düğümünü bir kılıç darbesiyle burada çözmüş.

Bu sefer ilgimi çeken Büyük İskender'in kendisi değil de kahini Aristander oldu. Aristander, o dönemlerde adı Telmessos olan Fethiye'li bir kahin. Burası da kahinleriyle ünlü. Hatta İskender daha doğmadan önce, Aristander'in ünü Makedon krallığında yürümüş. Öyküye göre, İskender'in babası Kral Philip bir rüya görür. Rüyasında, kraliçesi Olympias'ın rahmini mühürlemiş ve mührün basılı bir de aslan figürü vardır. Danıştığı kahinleri evlilikteki olası bir sorundan şüphelenirler. Rüyası için Aristander'i getirten Philip, ondan çok farklı bir yorum alır. Kral'a, kraliçesinin gebe olduğunu ve taşıdığı çocuğun bir aslan gibi güçlü ve cesur olacağını söyler.

Hepimiz İskender'in kral ve Büyük İskender olduğunu biliyoruz. Tahta çıktığında Aristander'i danışmanı yapar. Ptolemy ve Plutark yazılarında Aristander'i bir "görücü" olarak rüyalarla ilgili yorum yaparken, kuşların uçuşunu yorumlarken ve dünyanın sembolik dille anlattıklarını izlerken anlatır.

Kuşların uçuşları Polles gibi  Aristander için de anlamlıdır. Örneğin, Büyük İskender Halikarnas kuşatması sırasında öğle uykusuna yatar. Uyuduğu sırada etrafında bir kırlangıç öterek uçmaya başlar. Uykusunun arasında kırlangıcı eliyle göndermeye çalışsa da kuş İskender'in başına konar ve o uyanıncaya kadar uzaklaşmaz. İskender, bunun üzerine, Aristander'i çağırır ve ondan bu olayın anlamını öğrenmek ister. Aristander, ona çok yakın birinin bir tuzak kurduğunu ve bu tuzağın çok yakında ortaya çıkacağını söyler. Sözleri İskender'i eyleme yöneltir ve bir soruşturma başlatılır. Sonuçta İskender'e çok yakın olan Teselya'lı komutanın Persler'le onu öldürmek için işbirliği yaptığı ortaya çıkar.

Diğer bir olayda da İskender, ordusuyla birlikte Pieria'dan geçmektedir. Bu sırada Orfe'nin servi ağacından yapılmış bir heykelinin "terlediği" görülür ve İskender'in adamları huzursuz olur. Aristander ise bunu Orfe müzik ve şarkıların üstadı olduğu için, İskender'in başarılarının çok büyük olacağı ve müzisyenlerin bu büyük zaferleri anlatan şarkıları yazmak için çok terleyeceği şeklinde yorumlar.

Aristander, İskender'in Fenikeliler'in Sur (Lübnan) kenti kuşatması ile ilgili gördüğü rüyaları da yorumlar. İskender, Sur kuşatmasının ilerleyen aylarındaki bir rüyasında Herkül'ün surların üzerinde durduğunu ve ona gelmesini işaret ettiğini görür. Aristander ona kuşatmanın zaferle sonuçlanacağını ama Herkül gibi çaba ve güç gerektireceğini söyler. Yine aynı kuşatma sırasında İskender, rüyasında bir satirin ona uzaktan işaret ettiğini görür. İskender yaklaştıkça satir kaçar ve ancak uzun bir kovalamacanın sonunda krala yakalanır. Aristander, bu rüyayı kelime oyunlarına dikkate alarak yorumlar. Sur kentinin adı Yunan dilinde "Tyros"tur. Satir ise "satyros". Satyros iki kelimeye bölündüğünde "sa tyros" dolayısıyla da  "Tyros senin" anlamına gelmektedir. Sur kenti gerçekten de Büyük İskender'in eline geçer.

Daha pek çok örnek var ve bu konuyu seviyorum. Diğerleriyle devam edeceğim.


Kaynaklar: www.alexander-sources.org

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder